(پهلوی اشکانی)

نویسنده : حسن رضایی‌باغ‌بیدی

استان پارت یکی از استان‌های شاهنشاهی هخامنشی بود و شمال خراسان کنونی و بخش‌هایی از ترکمنستان کنونی را شامل می‌شود. پس از سقوط شاهنشاهی هخامنشی به دست اسکندر مقدونی در ٣٣٠ قبل از میلاد پارت تا مدتی تحت سیطره سلوکیان، جانشینان اسکندر بود. تا اینکه در حدود سال ٢٤٧ قبل از میلاد فردی به نام اشک (ارشک) به یاری برادرش تیرداد علیه سرکرده پادشاه سلوکی – آنتیوخوس دوم – قیام کرد و سلسله اشکانی را بنیان نهاد. زبان پارتی که به نام‌های پهلوی، پهلوانی و پهلوی اشکانی هم خوانده می‌شود از زبان‌های ایرانی میانه (شاخه شمال غربی) است. زبان‌های ایرانی میانه اصطلاحاً به زبان‌هایی گفته می‌شود که پس از سقوط هخامنشیان در ایران بزرگ آن زمان رایج بود و در واقع گونه‌های تحول یافته زبان‌های ایرانی باستان محسوب می‌شد. دکتر حسن رضایی باغ بیدی پیش از این کتاب دستور زبان پارتی را تألیف کرده بود که هم اینک با نگارش این کتاب سعی در تکمیل آن دارد. فصل نخست این کتاب به آواشناسی زبان پارتی و فصول دیگر به تعریف اسم، صفت، ضمیر، اعداد، قید و… می‌پردازد. گفتنی است کتاب دو جلدی راهنمای زبان‌های ایرانی که توسط دکتر رضایی و همکارانش به رشته تحریر درآمده است در بخش زبان‌شناسی کتاب سال جمهوری اسلامی – بهمن ٨٤ – جایزه بیست و سومین دوره را از آن خود کرد.