اين كتاب در چهار فصل دستور زبان سنتي، ‌معايب دستور سنتي، ‌دستور ساختاري ‌و دستور گشتاري – زايشي تدوين شده است.

در فصل اول، تاريخچه دستورنويسي در غرب و دستورنويسي براي زبان فارسي به اختصار بررسی می شود.

در فصل دوم، اصول و تعاريف دستور سنتي تجزيه و تحليل و معايب آنها نمایانده شده است. آميختن صورت و معنا، ‌درست و غلط در زبان، ابديت دستور،‌ گرفتن نوشتار به جاي گفتار، ‌تحميل مقولات خارجي به زبان، از جمله معايب دستور سنتي هستند كه در اين بخش به آنها اشاره می شود.

درفصل سوم، دستور ساختاري به بحث كشيده شده است. آغاز زبانشناسي ساختگرا، ‌زبانشناسي ساختگراي آمريكايي و مفاهيم بنيادي در زبانشناسي ساختگرا، موضوعاتي است كه در اين فصل آمده است.

در فصل چهارم دستور گشتاري چامسكي كه امروزه مهمترين نظريه مورد بحث در زبانشناسي است، با بياني ساده تشريح می شود.

به اعتقاد دكتر باطني، اين كتاب دستور زبان فارسي نيست؛ بلکه سخني درباره دستور زبان است.در اين كتاب نويسنده كوشيده است تا شالوده‌هاي نظري و فلسفي دستور و دستور‌نويسي را براي خواننده روشن كند و تا آنجا كه ممكن است، او را درجايگاهي قرار دهد كه بتواند در پهنه افقي گسترده و با بينشي علمي‌تر به بحث‌ها و كشمكش‌هاي دستوري نگاه كند.اين كتاب مي‌كوشد تا ملاك‌هايي در اختيارخواننده بگذارد تا خود بتواند درياره دستور زبان‌هاي موجود داوري كند. اين كتاب جنبه فني زبانشناسي ندارد و در نوشتن آن خواننده غيرزبانشناس مورد نظر بوده است.