دکتر پرویز ناتل خانلری برای اولین بار تحقیق گسترده ای در زمینه وزن شعر فارسی انجام داد. بحثی که در ابتدا در اذهان غریب می نمود چنان در افواه و مجامع عملی ادیی جا باز کرد که گویی مشهودات و مسلمات بوده است. دکتر خانلری طرح این بحث را اولین بار در پایان نامه دکتری خود ریخت و سپس در سال 1326 شمسی با تحقیق در «تحول اوزان غزل فارسی» آن را ادامه داد و به تحقیق در این باره به صورت علمی و تجربی پرداخت. در سال 1337 دو باب اول کتاب با عنوان «وزن شعر فارسی» منتشر شد و اصطلاحات و تعریفات تازه و ابتکاری مؤلف مقبول عموم واقع شد و حتی در دایره المعارف ها و کتب معتبر ادبی به کار گرفته شد و پس از چندی نایاب گشت. از همین رو، دکتر خانلری با تکمیل و اصلاح مطالب، آن را بار دیگر در سال 1345 ش در دو باب شعر و وزن و تحقیق درباره عروض فارسی به چاپ رساند.